20 Apr Studiereis | Botswana
Botswana stond altijd hoog op mijn lijstje en in 2018 kwam een droom uit toen ik werd uitgenodigd voor een fly-in safari gecombineerd met een 3-daagse reisbeurs in Chobe. Het programma was heel afwisselend en heeft me naar de mooiste plekjes van Botswana gebracht. Ik heb geslapen in prachtige sfeervolle tented camps, genoten van de Afrikaanse gastvrijheid en de vele safari-ervaringen. De activiteiten waren zeer divers van game drives op het land, mokoro tochten, bootcruises, fotosafari, wandelsafari etc. Ik heb in een korte tijd heel veel beleefd en ontzettend veel moois gezien; het zijn herinneringen om nooit meer te vergeten.
28 november 2018
Op naar Botswana, een lange vliegreis staat op het programma. Vanuit Amsterdam vlieg ik met KLM eerst naar München, dan met South Africa Airways door naar Johannesburg waar ik de volgende dag aankom.
29 november 2018
Na een paar uur wachten vlieg ik vanuit Johannesburg door naar Maun in Botswana. Maun heeft een klein vliegveld en weinig faciliteiten. Het duurt even voordat ik alle douane formaliteiten heb doorlopen en mijn bagage heb. Ik vlieg vervolgens vanuit Maun met een klein chartervluchtje van Mack Air (in circa 50 minuten) door naar Central Kalahari. Vanuit het vliegtuigje, zie ik omdat we laag vliegen, het prachtige landschap en de uitgestrektheid van de Kalahari opdoemen. Wat een fantastisch begin van mijn reis. Vanaf de airstrip is het dan een kort ritje naar mijn eerste accommodatie, Tau Pan Camp in het Central Kalahari Game reserve. Hier maak ik kennis met de andere reisgenoten. Mijn avontuur in Botswana kan beginnen.
Central Kalahari Game reserve
Het Central Kalahari Game reserve is gelegen in Botswana en beslaat een deel van de Kalahari Woestijn. Het heeft een oppervlakte van 52.800 km2 en is het op een na grootste wildreservaat van de wereld. In eerste instantie is het reservaat in 1961 opgericht om de San Bosjesmannen te beschermen zodat ze in hun natuurlijke omgeving en op traditionele wijze konden blijven leven. De San waren oorspronkelijk jagers en verzamelaars. Ze behoren tot de oudste volkeren ter wereld en leven al meer dan 70.000 jaar in de Kalahari woestijn. Helaas verandert dit langzaam en worden ze gedwongen om steeds meer te integreren in de moderne maatschappij. In het zuiden van Central Kalahari bevinden zich nog enkele traditionele nederzettingen die niet toegankelijk zijn voor toeristen.
De natuur is hier prachtig en zeer divers. Het landschap wordt gekenmerkt door uitgestrekte open vlaktes, dichtbegroeide bossen van acaciabomen, zoutpannen, zandduinen, oude rivierbeddingen met fossielen en valleien zoals de bekende `Deception Valley en `Passarge Valley`. In het Kalahari reservaat leeft ondanks de droogte een grote verscheidenheid aan dieren die zich hebben aangepast aan het droge, dorre woestijnlandschap en de lange droge winters zoals de Kalahari leeuwen met hun zwarte manen, oryx, springbok, jakhals, koedoes, kuddes gnoes maar ook in kleinere getale de cheeta, het luipaard, wilde honden, de zeldzame bruine hyena en vele bijzonder vogelsoorten. In het reservaat komt ook de jaarlijkse migratie voor waarbij springbokken, gnoes en zebra’s in grote kuddes naar dit gebied trekken. Ondanks het woestijnklimaat valt hier toch relatief veel regen. De beste reistijd is het regenseizoen in de periode november t/m maart. Het landschap is dan prachtig groen en spectaculair, drinkplaatsen vol met water en de dieren verzamelen zich rond de zoutpannen en in de valleien. De wegen zijn in die periode wel minder begaanbaar. In de droge periode is het erg heet en daardoor lastiger om wild te spotten.
Tau Pan tented Camp
Vanuit het vliegtuigje zie je deze accommodatie al liggen, prachtig gelegen op een heuvel met uitzicht op de bekende zoutpan au Pan en de weidse omgeving. Het camp dankt zijn naam aan het woord ‘Tau´; wat leeuw betekent in het Setswana, en refereert naar de prachtige Kalahari leeuw met zijn zwarte manen die regelmatig het camp bezoekt. Het camp beschikt over 9 ensuite ecotenten en 1 familie cottage die gebouwd zijn op verhoogde houten platforms. De kamers zijn ruim en voorzien van badkamer met binnen- en buitendouche, dubbele wastafel, kingsize tweepersoonsbed en zitje met bureau. De kamers zijn zo gesitueerd dat u voldoende privacy heeft. Vanaf uw grote veranda geniet u van een adembenemend uitzicht op de vlakte van de Kalahari. Voor de avonturiers is er de mogelijkheid om een nachtje te slapen onder de sterrenhemel. De lodge is ecologisch gebouwd, middels zonnepanelen wordt het water verwarmd en elektriciteit opgewekt en afvalwater wordt via een moderne zuiveringsinstallatie behandeld en hergebruikt. In het hoofdgebouw is een klein zwembad met zonneterras, en rondom het buitenterras met kampvuur is het restaurant, de bar en een kleine souvenirshop. Vanuit het camp worden diverse activiteiten aangeboden zoals game drives per open 4×4 voertuig, begeleide natuurwandeling door Bushman, bushwalks met trackers, dagtochten naar Deception Valley, Passarge Valley en sterrenkijken etc.
Het camp accepteert kinderen van alle leeftijden.
In de middag hebben we onze eerste game drive. Wat een geluk hebben we als we bij de drinkplaats de iconische Kalahari leeuw met zijn unieke zwarte manen zien in gezelschap van een groep leeuwinnen. Even verderop zien we 2 giraffen drinken waarbij ze hun poten helemaal moeten spreiden om met hun kop bij het water te komen, heel bijzonder! We zien jakhalzen, kudu´s, vossen, zebra´s maar ook de prachtige redbilled hornbill vogel. We eindigen onze game drive met een sundowner met uitzicht op de zoutplan waar we genieten van een wijntje tijdens de zonsondergang. Bij terugkomst brandt het kampvuur en wisselen we ervaringen uit met de andere gasten. Na een heerlijk gezamenlijk diner word ik door een ranger begeleid naar mijn tent.
30 november 2018
De volgende ochtend vroeg opstaan voor een wandeling onder leiding van een bushman, die is opgegroeid in een traditionele bushman familie, en nu als ranger voor het camp werkt. Het zonnetje schijnt, de natuur ontwaakt en onze enthousiaste gids vertelt met veel passie en humor over de tradities en levensgewoonten van de Bushman. Een bijzondere en leerzame ervaring en zeker een aanrader. Na een heerlijk ontbijt rijden we nog een keer langs de drinkplaats waar we een grote groep leeuwen zien en rijden dan door naar de airstrip voor onze vlucht naar de Okavango Delta.
Okavango Delta
Van de droge Kalahari vliegen we naar de waterrijke, groene en vruchtbare Okavango Delta. Omdat je in kleine chartervluchtjes vliegt (max 4-6 personen, waarbij je direct achter de piloot zit) en je laag vliegt, voel je elke beweging en luchtstroom. Van bovenaf krijg je echt een goed beeld hoe groot dit moerasgebied eigenlijk is. Vanuit mijn raampje zie ik een olifantenkudde met kleintjes door het water waden en vele kleine eilandjes die door water worden omringd. Het is prachtig om de contrasten te zien van het blauwe water en de groene natuur…. een spectaculaire ervaring. We moeten een extra rondje vliegen voordat we kunnen landen omdat er plots een familie van warthogs de landingsbaan oversteekt vlak voor onze landing. Ja, het is Afrika en je maakt het allemaal mee.
Okavango Delta
De Okavango Delta is een uniek en fragiel natuurgebied met een zeer rijke flora en fauna. De delta wordt gekenmerkt door een afwisseling van smalle en brede waterlopen, meestal niet veel dieper dan een meter. Het water stroomt uitermate traag van het noorden naar het zuiden en het vele riet filtert het water. Op de vele honderden eilandjes in de Okavango Delta groeien naast palmbomen diverse andere bomen en struiken. Dit gebied is dan ook een ideale habitat voor vele diersoorten die er naast voedsel voldoende water kunnen vinden. Tijdens een verblijf in de Okavango Delta zult u verbaasd staan over de grote hoeveelheden wild en de vele vogels. Het traditionele middel van vervoer in de Okavango Delta is de mokoro (kano) die voortgeduwd wordt door zijn eigenaar, een zogenaamde poler, die achterop staat en u zo rondleidt door de wirwar van kleine waterwegen en eilandjes. Maar in de Okavango Delta kan je ook bushwalks, gamedrives overland en bootcruises doen afhankelijk van de lokatie van je camp.
Kanana Tented Camp
We worden opgehaald bij de airstrip en na een korte rit arriveren we bij onze accommodatie Kanana. Dit prachtige, kleinschalige luxe tented camp is gelegen aan de Xudum-rivier in een privé-concessie midden in de Okavango Delta. Dit camp behoort tot een van mijn favorieten, echt een aanrader! De 7 tenten zijn gebouwd op palen, ruim, zeer sfeervol en klassiek ingericht met grote ensuite badkamer en een veranda met prachtig uitzicht op het water. De impala´s, springbokken, warthogs en allerlei vogels passeren mijn veranda voor de tent. Voor families zijn er tenten met 2 slaapkamers voor gezinnen met kinderen vanaf 12 jaar. De Sleep-out biedt gasten de mogelijkheid om de nacht door te brengen onder de prachtige Afrikaanse sterrenhemel met alle dierengeluiden om je heen. Er is een zwembad, een sfeervolle lounge met sofbanken, een kampvuur aan het water en grote veranda waar maaltijden worden geserveerd met prachtig uitzicht op de Delta. De lodge biedt diverse land en-wateractiviteiten aan zoals ochtend/middag en nacht game drives in open safari voertuigen, mokoro (kano´s) met glazen bodem zodat u ook de onderwaterwereld kunt ontdekken van de delta, gemotoriseerde boottochten begeleide wandelsafari´s, vissen (mrt-dec), birding etc.
Spectaculair is de seizoensgebonden heronry in de periode juli tot december; Kanana is een van de weinige camps in de Okavango Delta met een exclusieve heronry; een broedplaats waar duizenden trekvogels vanaf juli samenkomen om te broeden. Deze Heronries staan ook op de Unesco Werelderfgoedlijst. Een adembenemend schouwspel en een must voor de vogelliefhebbers. Na een heerlijke uitgebreide lunch, wat kunnen die Afrikanen toch lekker koken, hebben we onze eerste activiteit; een mokoro tocht. Je zit met z´n tweeën in een smalle kano en de polar leidt je met een grote stok door de waterwegen en het moeras. Een beetje spannend is het wel, je geen wilde bewegingen maken want dan kieper je om. We zitten in het goede seizoen en niet veel later horen we een hoop herrie als we aankomen bij de Heronry; een verzamelbroedplaats van duizenden watervogels waaronder zeearenden, kanana´s, marabou, zilverreigers, ooievaars, ibissen etc. Het is een grandioos spektakel wat moeilijk valt te omschrijven. Honderden vogels vliegen af en aan naar hun nesten in de bomen langs de oevers, kwetteren enorm, maken ruzie met andere vogels, voedden hun jongen of zitten rustig te broedden op hun nesten…
Het is indrukwekkend en heel bijzonder om mee te maken, om nooit meer te vergeten. De tocht eindigt bij een mooi plekje langs de oever waar een koel drankje en een hapje klaarstaat. We worden nog even verrast door een olifant die even dag komt zeggen maar dan snel weer verdwijnt in het riet. De zon gaat langzaam onder en de lucht kleurt dieprood. Ik ben op veel plaatsen geweest maar nergens zijn de zonsondergangen mooier dan in Afrika, dit is Afika, echt genieten! Maar er is meer, want als we terugrijden stoppen we bij een grote open plek midden in de bush. Waanzinnig…overal sfeerlichtjes, een brandend kampvuur, mooi gedekte dinertafels, een uitgebreid dinerbuffet staat klaar, een bushbar met allerlei cocktails, wijnen en er is zelfs een bushtoilet. Wat een verwennerij! Het wordt een mooi Afrikaans feestje samen met alle gasten van het camp dat we nog afsluiten met een glaasje Amarula in de bar.
1 december 2018
Vroeg opstaan, 05.30 uur staan we klaar voor onze volgende game drive. Onze ranger is fantastisch, heeft veel kennis en vertelt veel over de dieren, de sporen die we onderweg zien en het landschap. Indrukwekkend is een grote kudde olifanten die op 2 meter van onze jeep voorbij wandelt. In een grote waterplas zien we tientallen nijlpaarden en even verderop koedoes, leeuwinnen met kleintjes, giraffen, impala´s, zebra´s en nog meer. Hoogtepunt voor mij is het zien van een moeder neushoorn met haar baby. Als gevolg van de stroperij worden deze neushoorns ernstig bedreigd en zie je deze tegenwoordig nog maar zelden in Botswana.
Khwai Community Concession
Na het ontbijt terug naar de airstrip voor onze volgende chartervlucht naar Kwai Concessie. Het behoort tot een van de beste safarigebieden door de grote wildconcentraties en heeft een oppervlakte van 18.000 ha. Het is gelegen in het noordoostelijk deel van de Okavango Delta en grenst aan Moremi Game Reserve. Het gebied wordt beheerd door de lokale community en het is ook goed bereikbaar per auto. De Khwai rivier vormt de natuurlijke grens tussen Moremi Game Reserve en de Khwai-concessie en de dieren kunnen hier vrij migreren. De rivier is het leefgebied van veel wild zoals nijlpaarden, krokodillen en buffels. Maar je kunt hier ook veel ander wild spotten zoals olifanten, zebra´s, leeuwen, luipaard en diverse vogelsoorten. Doordat het een privé-concessie is kan je hier ook nachtsafari´s doen, bushwalks en off-road rijden. Bij aankomst op de airstrip worden we naar onze nieuwe accommodatie Machaba tented Camp gebracht.
Machaba Tented Camp
Machaba Camp is rustig gelegen in het wildrijke Khwai gebied, grenzend aan de Okavango Delta. Machaba is de lokale Setswana benaming voor de Sycamore Fig Tree, ofwel `de boom van het leven`. Deze boom komt hier veel voor en veel dieren zijn dol op de vruchten ervan.
Het is een sfeervol, traditioneel eco tented camp aan de oevers van de rivier Khwai. De 10 tenten zijn ruim met ensuite badkamer (binnen- en buitendouche) en veranda. Door de ligging is er veel privacy. Er zijn 2 tenten voor families en alle leeftijden zijn hier welkom. Het main camp geeft je echt het klassiek safarigevoel met intieme zitjes, tapijten, teakhouten meubels, kasten met boeken en tijdschriften aangekleed met prachtige Afrikaanse kunstwerken. Er is een kampvuur nabij de rivier en een plek onder de boom waar tafels worden gedekt voor de maaltijden. Even verderop, op een rustig plekje bevindt zich het zwembad met ligstoelen. Vanuit het camp is het mogelijk om game drives te doen zowel in de Khwai Concessie als in Moremi Game Reserve.
In de middag bezoeken we een aantal camps voor een sightinspectie namelijk Kwai tented Camp, Sango Safari Camp en Khwai Bush Camp. Allemaal kleinschalige en sfeervolle camps die heel goed passen in het aanbod van Africa Feeling. We passeren het levendige dorpje Khwai en de gids vertelt ons dat het regelmatig gebeurt dat het wild ook het dorp in komt.
Op de terugweg, het is dan al schemer, komen we langs een plek waar net een hele familie hyena´s met allemaal kleintjes uit hun holen zijn gekropen. De hitte is voorbij en de kleine baby hyena´s zijn nu veilig. Geweldig om te zien hoe ze met elkaar spelen en knuffelen en dan weer even drinken bij hun moeders. We hebben nog even tijd om ons op te frissen voor het diner, maar als ik uit de douche kom schrik ik van allerlei geritsel rondom mijn tent. Waauuw, een hele kudde olifanten staat rondom mijn tent en op mijn veranda staat een enorm grote mannetjes olifant. Dit is echt heel spannend, ze zullen toch niet mijn tent inkomen…
Bij de rivier op een paar meter afstand staat ook nog eens een grote groep buffels te grazen. In plaats van foto´s te maken, blijf ik heel stil zitten, kijk ze niet aan maar houdt ze wel goed in de gaten. Waanzinnig, wat zijn die olifanten groot van zo dichtbij……Het duurt best wel lang voordat ze eindelijk doorlopen het camp in, en ik weer rustig kan ademhalen. Ik heb zo’n spijt dat ik dit niet op mijn camera heb vastgelegd maar ik durfde niet te bewegen… Dit is de Afrikaanse bush op en top. ´s Avonds genoten van een 5 gangen diner en hierna als een blok in slaap gevallen.
2 december 2018 Moremi Game Reserve
Na een korte ochtend game drive gaan we naar de airstrip voor onze volgende chartervlucht naar Moremi Game Reserve. We landden op de Xakanaxa-airstrip en dan is het circa 20 minuten rijden naar Camp Moremi.
Het Moremi Game Reserve is onderdeel van de Okavango Delta en dankt zijn naam aan Chief Moremi van de Batawane stam die dit gebied heeft uitgeroepen tot beschermd gebied. Het is het eerste wildreservaat dat door de lokale bevolking is gecreëerd. Het reservaat heeft een prachtig landschap met savanne, moerasgebieden, mopanebomen en waterpoelen. Het is een van de belangrijkste en mooiste wildgebieden in Zuidelijk Afrika.
Hier leeft niet alleen de Big5; buffels, leeuwen, olifanten, luipaarden, witte- en zwarte neushoorn maar ook ander wild zoals giraffen, antilopen, koedoes, zebra’s, kuddes wilde honden, hyena’s en honderden vogelsoorten. Bij Bombo Hippo Pool ziet je de nijlpaarden badderen en bij Dead Tree Island bevindt zich een fascinerend landschap met allemaal dode bomen. Het grootste eiland in de Delta is Chief’s Island, vroeger het privé jachtgebied van de lokale chief dat een grote wildconcentratie herbergt. In Moremi geldt strengere regelgeving omdat het een nationaal park is waardoor nachtsafari´s, bushwandelingen en off-road rijden niet is toegestaan. Moremi is ook een drukker wildreservaat dan andere privé-concessies en je ziet hier dan ook meer andere voertuigen tijdens je safari.
Camp Moremi
We overnachten in Camp Moremi, gelegen aan de Xakanaxa Lagune in het oostelijke deel van de Okavango Delta. Het Xakanaxa gebied is een prachtig wildrijkgebied en onderdeel van Moremi Game reserve. Vanuit de lodge worden safari´s aangeboden op het land en op het water. Camp Moremi beschikt over sfeervolle ruime safaritenten ingericht in Oost-Afrikaanse stijl met een ruime veranda en voorzien van alle luxe.
Het centrale deel van het camp is gebouwd op een verhoogd houten platform, hier bevindt zich een sfeervolle woonkamer met sofabanken, een bibliotheek, een bar en de dinerruimte. Je geniet hier van een schitterend uitzicht over de Xakanaxa Lagune. Tevens is er nog een souvenirshop, een boma en een uitkijkplatform. In de middag heb ik even mogen genieten van een duik in het zwembad waar een nieuwsgierige bushbok ook even komt kijken. Na 2 inspecties van nabijgelegen camps Xakanaxa Camp en Okuti gaan we een bootcruise doen. Dit keer niet per maar in een gemotoriseerde boot. We varen langs de oevers met hoge rietkragen, door bochtige waterwegen en zien vooral veel vogels; fisheagles, Kingfisher maar ook nijlpaarden en krokodillen. Na een heerlijk tochtje wordt er gestopt voor een sundowner. Het is onze laatste avond in de bush en na een heerlijk diner, vertellen we elkaar hilarische verhalen bij het kampvuur, drinken Amarula en zingt tot slot het personeel een paar prachtige songs a capella.
De volgende ochtend weer vroeg op voor een game drive op zoek naar het luipaard, de Big 5 is nog niet compleet. Deze spotten we niet maar wel een kudde wilde honden die een prooi aan het opeten zijn. Al zoveel wild gezien deze reis, maar dit is de kers op de taart. Wat is dit ontzettend mooi.
3 -7 december 2018 Chobe National Park en beurs
Vanuit Moremi vliegen we naar Kasana Airport, de gateway voor Chobe National Park. Hier neem ik deel aan een 3 daagse internationale reisbeurs georganiseerd door de Botswana Tourism Board. Tijdens dit event kom ik ook in contact met Pangolin Photosafari´s en ik word door hun uitgenodigd voor een boottochtje over de Chobe rivier. Ik bezoek ook het Pangolin Hotel in Chobe, voor de liefhebbers van fotografie echt een aanrader!
Tijdens deze boottocht kreeg ik de ultieme mogelijkheid om wilde dieren in hun natuurlijke habitat van heel dichtbij te fotograferen. Ik zat in een speciaal ontwikkelde fotoboot met draaistoelen en kreeg een ultramoderne DSLR camera met SD kaartje te leen. De camera wordt bevestigd op een standaard die je naar wens kan verstellen. Met deze camera zie je echt alle details en ik heb meer dan 600 foto´s geschoten. Talloze vogels, krokodillen, kudde olifanten met kleintjes, buffels en ander wild heb ik vastgelegd. De gids geeft veel uitleg over de instellingen van de camera en hoe je het beste kan fotograferen. Ik ben trots op het eindresultaat en als je van fotografie houdt zoals ik dan is dit echt super om te doen. In het Pangolin hotel kan je naderhand de foto´s zelf ontwikkelen, elkaars werk vergelijken en ervaringen uitwisselen. Het hotel biedt niet alleen een boottochten aan maar ook game drives in speciale fotovoertuigen. Na een intensieve en educatieve reisbeurs vlieg ik op 7 december terug naar Nederland.
Deze reis zat vol met hoogtepunten. Botswana is een prachtig land en de safarimogelijkheden zijn ongekend. Ik heb heel veel wild gezien en genoten van de prachtige afwisselende landschappen. Mijn safari activiteiten waren iedere keer weer verrassend, spannend en bijzonder. De accommodaties waar ik overnachtte waren luxe camps maar ik heb ook diverse kleinschalige middenklasse camps bezocht en overal is er die Afrikaanse gastvrijheid, de persoonlijke service en de kennis en passie van de rangers. Een topbestemming voor liefhebbers van natuur, wildlife en vogels, prachtige landschappen en avontuur. Neem contact op met Africa Feeling en wij verwezenlijken graag uw op maat samengestelde droomreis naar Botswana.
